ایسنا : مشاور معاون حفظ، احيا و ثبت آثار تاريخي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري اعلام كرد: شرايط بخش‌هايي از ديوار ورودي پله‌هاي تخت جمشيد چنان بحراني است كه با كوچك‌ترين زلزله، احتمال ريزش آنها وجود دارد.
دكتر سيدعبدالعظيم اميرشاه‌كرمي در گفت‌و‌گو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، بيان كرد: در قسمت چپ پله‌هاي ورودي تخت جمشيد، تعدادي از سنگ‌هاي ديوار دچار هوازدگي شديد شده و علاوه بر پوسيدگي و هوازدگي سنگ‌ها، ترك‌هايي در سه نقطه از ديوار به‌وجود آمده است. به همين دليل، استحكام‌بخشي و مرمت اين نقاط كه حالت بحراني دارد، بايد در اولويت قرار گيرد، زيرا احتمال ريزش آنها با كوچك‌ترين زلزله وجود دارد.
اين متخصص سازه، ژئوتكنيك و مدل‌سازي توضيح داد: به‌لحاظ مهندسي، مهم‌ترين بخش سازه‌هاي تخت جمشيد، ديواري است كه صفه، پشت و درون آن قرار گرفته است. اين ديوار علاوه بر وزن خود و تأسيسات روي آن، نيروي رانش مصالح پركننده‌ي پشت آن را نيز تحمل مي‌كند.
او ادامه داد: عوامل آسيب‌رسان به اين ديوار شامل زلزله (تخت جمشيد دست كم روي دو گسل فرعي قرار دارد)، شيب دامنه و احتمال اختلاف نشست، رطوبت زمين و داخل صفه و تبخير از سطح ديوار به‌علت خشكي هوا و وزش باد است.
شاه‌كرمي با بيان اين‌كه براي حفاظت و بهره‌گيري از تخت جمشيد بايد آن را از منظرهاي مختلف نگاه و راه برخورد با آن را انتخاب كرد، گفت: براي اين كار، استعدادهاي نهفته در تخت جمشيد كه براساس آنها، اين بنا برپا مانده، با توجه به اين‌كه در شرايط سخت زمين‌شناسي و آب‌وهوايي است، بايد شناسايي و بازخواني شود تا از تخت جمشيد بتوان حفاظت كرد.
شاه‌كرمي ادامه داد: تخت جمشيد از منظر مهندسي، سازه‌اي پيوسته، نرم و با عملكرد بسيار مناسب در مقابل بارهاي زلزله و دفع رطوبت است. سازه‌ي باربر آن فقط از دو نوع مصالح، يعني سنگ معدني آهكي و برحسب مورد، ماسه‌سنگ (در مكان‌هايي خاص) و بست‌هاي فلزي ساخته شده است. هم‌چنين ابتكار اصلي، در طرح اتصالات اصطكاكي بدون ملات است. علاوه بر اين، ديوارهاي داخلي خشتي هستند و در شرايط زلزله درون قاب‌هاي سنگي محبوس شده‌اند.
وي درباره‌ي نقاط بحراني تخت جمشيد توضيح داد: با توجه به اين‌كه ديوارهاي باربر و برشي تخت جمشيد، خشتي و بسيار قطور هستند و بين كلاف‌هاي سنگي مانند قاب‌هاي سردرها قفل و بست شده‌اند، اين ديوارها براثر فرسايش و تخريب به خاك رس و با گذر زمان و ايجاد مواد ارگانيك مانند ريشه‌ي گياهان به عوامل آسيب‌رسان تبديل و اكنون اين آلاينده‌ها (خاك‌هاي آلوده) به داخل صفه و پشت ديوارها هدايت شده‌اند.
او اظهار كرد: سيستم حفاظتي طراحي‌شده در بخش شمالي ديوار تخت جمشيد، در سمت چپ پلكان از كار افتاده و اين ناحيه در شرايط بسيار بدي است. البته فرسايش در ديوار سمت چپ به‌علت خاك‌هاي رس روي صفه بسيار شديدتر و بحراني‌تر از سمت راست است، يعني سيستم حفاظتي سمت راست پلكان هنوز فعال است. هم‌چنين سنگ‌هاي ديوار، آهكي است و فرسايش شيميايي، هيدرولوژيکي، حرارتي و مكانيكي (تنش زياد) سبب شده است كه در سه محل از ديوار سمت چپ شرايط بحراني به‌وجود آيد.
اين متخصص سازه، ژئوتكنيك و مدل‌سازي تأكيد كرد: در اين راستا، دو موضوع اورژانسي را بايد در نظر گرفت و به آنها عمل كرد؛ نخست اين‌كه بايد به فكر راه‌اندازي و مرمت مهندسي حفاظت از صفه در سمت چپ پلكان بود، يعني سيستم هوادهي درون صفه (گربه‌روها) دوباره بايد احيا و آلاينده‌هاي روي صفه (خاك‌هاي رس با بقاياي بيولوژيكي) منتقل شود. ديگر اين‌كه استحكام‌بخشي و مرمت سه نقطه از ديوار سمت چپ پله‌ها كه حالت بحراني دارد و احتمال ريزش آنها در كوچك‌ترين زلزله وجود دارد، بايد در اولويت قرار گيرد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر